Biodiversiteit is hip, mooi en een noodzakelijk goed
Wij doen niet anders. Met een paar eenvoudige hacks help je al mee
Ik zou er wel een liedje over willen schrijven: bio, bio, biodiversiteit! Want al lopend door onze wijngaarden en het gebied waarin ze liggen, krijg je vanzelf muziek in je hoofd. Over kleurige bloemen en het zachte gezoem van bijen, kolibries, fladderende vlinders en geurende lavendel, vossen en smullende herten, kronkelende wijnranken en rijpe druiven, veldboeketten en amandel- en olijfbomen onder een felle, wolkeloos blauwe lucht en met de heuvels uitgestrekt om je heen. Over ritselende bladeren, de ruisende wind en zonnebloemen die een buiging lijken te maken als je langsloopt. En over wijn. Die zalige kakofonie aan geluiden, kleuren en geuren, dat wil je toch overal? Elke dag? De natuur verveelt nooit!
Stel dat je moet kiezen, welke laat je dan verdwijnen? De zonnebloemen, de vlinders, de amandelbomen? De herten?
Wil je niet kiezen?
Kies dan voor behoud. Voor bio. Voor biodiversiteit. Bewust en actief. Want zo houden we de planeet in balans.
Hoe?
Door met ons mee te doen. Wij kiezen voor ál het leven in het besef, dat de kans dat er ergens nog een planeet is met zoveel biodiversiteit als onze aarde nihil is. En in het besef dat onze aarde leefbaar moet blijven en dat hebben wíj́ in de hand.
Ik vertel je hoe wij dat doen bij Neleman. Laat je inspireren en doe mee om meer biodiversiteit te creëren in je eigen omgeving …
Biodiversity is our most valuable but least appreciated resource’- Edward O. Wilson.
Een aanstekelijk verhaal over biodiversiteit? Kort maar krachtig? Lees dit.
Waarom zijn biodiversiteit en natuurherstel zo belangrijk?
Wij mensen zijn net dino’s (sorry dat ik zo plompverloren met de deur in huis val. Heb geduld, want de leuke boodschap volgt hierachteraan). We vinden verandering moeilijk en passen ons maar langzaam aan. In de loop van de eeuwen leerden we ons leven zelf vorm te geven in plaats van ons te voegen naar wat de natuur en het leven ons geeft. Sinds de Industriële Revolutie is ons leven steeds maakbaarder geworden. En zijn we verder en verder weggeraakt van wat ons in leven houdt: de planeet. De natuur.
Nu we op een kantelpunt staan in de klimaatverandering en andere grote milieu-uitdagingen, ondervinden we aan de levende lijve wat we gedaan hebben. Zo gaan steeds meer nieuwsbulletins over hoe de biodiversiteit achteruit holt. En de praktijk daarvan merken wij steeds meer in ons dagelijks leven.
Maar …. een diersoort hier en een plantensoort daar minder, dat maakt toch geen verschil? denk jij misschien. Maar het verlies van de ene soort heeft gevolgen voor alles. Ik geef je een voorbeeld.
Waarom natuurherstel belangrijker is dan ooit? Lees maar en ik hoop dat het je inspireert ...
Klein beestje dat grootse dingen doet voor ons
Kijk naar de slinkende bijenpopulatie, waar al jaren over gesproken wordt. Terwijl bijna het hele huizenrijtje in jouw blok de tuinen betegelt, natuurgebieden slinken en weilanden en bermen gemaaid worden tijdens de bloei, kan de bij bijna nergens meer heen.
En terwijl er landbouwgif wordt gespoten voor jouw mooie en smetteloze fruit en schone, foutloze groenten, sterven bijen en masse door deze bestrijdingsmiddelen.
Dat is dezelfde bij die zorgt dat jij groente, fruit en noten kunt kopen. Zonder de bij zijn die er niet. Datzelfde geldt voor de hommel en andere bestuivers.
Dus afgezien van het feit dat ze de wereld mooier maken - ze hebben bloemen nodig en bloemen geven het leven zoveel meer kleur en geur - zorgen ze dat wij gezond te eten hebben. En aangezien de wereldbevolking groeit, hebben we juist meer nodig. Geen bijen betekent minder biodiversiteit in ons gezonde eten. Dat kan catastrofaal zijn. Het is bovendien saai!
Dit is slechts een klein voorbeeld, maar met megagrote gevolgen voor ons. Reden genoeg om zuiniger om te gaan met onze natuur?
Doe jij mee aan de jaarlijkse bijentelling? Doe hier eerst een beetje inspiratie op.
De vicieuze killer
Maar we kijken nog even verder naar dat kleine beestje. Want de bij (en de andere bestuivers) kan slecht tegen pesticiden en herbiciden, landbouwgif. Daar gaan ze simpelweg dood van. Bijen vormen voedsel voor vogels en andere dieren. En die worden weer gegeten door … of sterven en worden teruggeven aan de aarde. En je denkt toch niet dat het gif daar verdwijnt of lekker op die ene plek blijft zitten?
Slechts 6% van het wijnareaal wereldwijd is biologisch gecertificeerd. Niet-biologische wijnboeren gebruiken nog altijd landbouwgif in de wijngaard. En het overgrote gedeelte van de land- en tuinbouw ook.
Landbouwgif komt bovendien in het grondwater terecht en daar kunnen veel planten, insecten en andere bodemorganismen niet tegen. Daardoor neemt het aantal (dieren- en) plantensoorten af, waarmee bijen zich voeden. En minder bijen betekent … Je snap het.
De hele natuurlijke kringloop in al zijn variatie en diversiteit wordt door bestrijdingsmiddelen aangetast. Dat is niet alleen erg, omdat de wereld er zoveel kaler en eentoniger door wordt, maar ook omdat het uiteindelijk het voortbestaan de mensheid bedreigt.
Geen bestuivers betekent minder eten voor bestuiversetende dieren. Daar komen er ook minder en minder van. Hun eters komen vervolgens ook tekort. Enzovoort.
Nee, je hoeft geen imker te worden. We hebben geen honingbijen, maar wilde bijen nodig. Gooi wat tegels uit je terras en zet je tuin vol bijenminnende bloemen en struiken die hommels en vlinders aantrekken. Je wordt er blij van, wedden?
En kies voor biologisch eten en drinken. Daar knapt de natuur van op. En jijzelf.
Ondertussen houden wij ons bij Neleman bezig met de strijd tegen het gebruik van pesticiden en herbiciden. En daar zijn we niet alleen in, gelukkig. Biologisch wint langzaam terrein.
Hoe dat nou precies zit met landbouwgif en de bijen? Dat lees je hier.
In het groot
Ik trek het nog iets verder door, onze bemoeienis met de natuur. Ik kom zo met de oplossing, hoor!
Omdat de mens zoveel bebouwt en de klimaatverandering natuurgebieden kleiner maakt, is er minder en minder plek voor de natuurlijke flora en fauna. En dan lopen wolven dwars door een stad, wandelen bij ons wijnhuis berggeiten op zoek naar eten, zien we steeds minder verschillende soorten vogels en spoelen door klimaatverandering walvissen aan in Nederland.
En we reizen de hele wereld over en nemen van alles mee van A naar B, van tropische muggen tot virussen. Daarmee halen we bestendige ecosystemen uit het gareel.
Dorre vlaktes hebben ondoordringbare grond, waar geen druppel water meer doorheen wil. Oerbossen die verdwijnen groeien niet terug door erosie van de bodem.
Verdwijnt 1 soort, dan heeft dat een sneeuwbaleffect voor de rest van het ecosysteem.
Sorry dat ik zoveel negativiteit over je uitstrooi, maar … er is een oplossing voor al deze ellende! En die is gemakkelijker dan je misschien denkt. Echt! Lees maar …
De oplossing: biodiversiteit
Moeten we overal mee stoppen? Nee, maar veel kan in samenwerking met de natuur. Niet eerst doen en dan nadenken. Nadenken over de gevolgen en dan doen wat die gevolgen indamt naar nul. Of zelfs zorgen dat we de natuur weer de ruimte geven. Vraag je af of wachten op de overheid voldoende is. Wij vinden van niet en nemen zelf het voortouw. Dat kan jij ook. Lees maar verder. Het is eenvoudiger dan je misschien denkt.
Uiteindelijk is er maar 1 oplossing: de natuur in balans brengen. De natuur heeft zelf een systeem om vier overeind te blijven. Geven wij haar de ruimte, daar geeft ze ons zoveel voor terug! Samen leven met al het leven om ons heen werkt. En loont. Onze wijngaarden zijn daar een levend voorbeeld van. Zelf zien? Bezoek ze dan maar eens. We garanderen je een ervaring waar je nog lang over napraat …
Wat is biodiversiteit precies?
Biodiversiteit staat voor 'de verscheidenheid aan leven in een bepaald gebied'. Alle soorten planten, dieren en micro-organismen, maar ook een grote variatie aan ecosystemen vallen eronder. Biodiversiteit draait dus om meer dan wat je ziet aan dieren en planten, maar om álle levende organismen in álle verschillende systemen en de interactie ertussen. En die biodiversiteit hebben wij mensen nodig om een gezond en leuk leven te leiden. Hoe meer biodiversiteit, des te beter.
Elk leven heeft zijn eigen functie. Muggen vormen voer voor zoveel dieren, slakken zijn opruimers, net als vliegen. Herten houden de plantenvegetatie in stand, wolven de hertenpopulatie. Zelfs schimmels zijn nuttig: ze ruimen op, zorgen voor een gezonde bodem en genereren medicijnen (penicilline). Ja, wij willen alles op de juiste plek natuurlijk, maar bedenk je dat een plant enkel onkruid is als hij op de verkeerde plek staat.
Biodiversiteit is dus een noodzakelijk goed. Én het maakt de wereld mooier.
Iets meer achtergrond over biodiversiteit? Lees hier verder ...
Wat kunnen wij doen aan meer biodiversiteit?
Je kunt van alles doen om de natuur haar balans terug te geven door keuzes te maken.
Tegels uit je tuin, een variatie aan (biologische) bloemen en planten erin. Geen gif, geen kunstmest, maar een compostbak waar je zelf je compost in maakt. Water opvangen in een regenton voor de bewatering van je tuin. Hang een bijenhotel aan je muur.
Maak keuzes in wat je eet en dus koopt. Biologische en lokale seizoensproducten als het kan. Ook daar komt biodiversiteit terug: eet gevarieerd, luidt het advies van menig deskundige.
Ik ben er constant mee bezig. Thuis en met de manier waarop we bij Neleman wijn maken. Wijn is na de Tweede Wereldoorlog een industrieel product geworden en in monocultuur geteeld, met veel bestrijdingsmiddelen om vooral een hoge opbrengst veilig te stellen. Eerst kwantiteit, dan kwaliteit.
Die tijd is voorbij. Jaren geleden introduceerde ik de eerste Fair Trade wijn in Nederland. Nu maak ik met mijn team 100% biologische, vegan wijnen van hoge kwaliteit. We hebben ons ingezet om de verdildruif tegen uitsterven te redden en dat is gelukt. Nu proberen we hetzelfde met de tardana- en mersegueradruif en zetten de bobaldruif in de hoofdrol, groeiend aan kronkelige wijnstokken van over de 80 jaar. Da’s beter voor de biodiversiteit. En maakt verrassend lekkere wijn! We verduurzamen ons wijnhuis en het wijnmaakproces steeds verder om onze carbon footprint naar onder nul te brengen. Het vervoer, de verpakkingen, enzovoort. Wij staan nooit stil.
Ik neem je mee in onze wereld van wijn. Wie weet doe ook jij nieuwe ideeën op. In elk geval weet je waar je Neleman wijn vandaan komt.
Uitgangspunt: wij laten de natuur haar werk doen.
Gezonde grond
Een gezonde bodem is essentieel als je biologische wijn maakt. Je kunt geen chemische stofjes in de wijngaard gebruiken voor een gegarandeerd mooie oogst namelijk. Dus het moet anders en dat begint bij waarin de wijnstokken in geworteld zijn.
De bodem in onze wijngaarden is mineraalrijk. Omdat we geen pesticiden en herbiciden gebruiken, blijft het leven in de bodem in tact. Insecten, gisten en schimmels wemelen er en dragen bij aan de gezondheid van de bodem. En bestrijden ziektemakers. We gebruiken geen kunstmest, maar laten de snoeiresten van onze wijnstokken liggen. Dat alles zorgt voor een voedzame, doorlatende bodem. En dat is bevorderlijk voor de wortels van de wijnstokken. De grond is bovendien oeroud, letterlijk. Over de laag net onder de toplaag hebben dinosauriërs gelopen! Dat is nog eens bijzonder.
Lokale druivensoorten
Die biodiversiteit in de bodem kunnen we ook in stand houden, mede doordat we lokale druivenrassen gebruiken. Plant je uitheemse druivensoorten, dan passen die vaak niet bij de bodem en het klimaat. En dan moet je capriolen uithalen om ze aan de praat te houden!
Vergeten lokale druivensoorten
Elke dag boerenkool, af en toe afgewisseld met dezelfde aardappels met sla, zonder je komkommer en tomaatjes en met een chemisch gemaakt sausje.
Klinkt lekker!? Nee, he.
Gelukkig hebben we op tijd ingezien dat het de verkeerde kant opging met het uitbannen van ‘onhandige’ groenterassen. We hebben vergeten groenten teruggebracht en je kunt vandaag de dag ook gele en oranje paprika’s eten. Eten is nog steeds niet saai. Gelukkig. Al is het niet wat het ooit was …
De biodiversiteit in de druivenrassen is ook behoorlijk geslonken. Kijk in de supermarkt en je vindt zo’n 25 druivensoorten terug in de aangeboden wijnen. Er zijn er zo’n 4.000, waarvan wijn wordt gemaakt. En dan zijn er nog druivensoorten, die vergeten en op uitsterven na dood zijn.
Dat kan en moet anders. Hoe meer biodiversiteit, hoe beter immers. En hoe lekkerder, ondervinden wij.
Gelukkig herontdekken wijnboeren vergeten en bijna uitgestorven soorten en blazen ze nieuw leven in. Ook wij herstellen vergeten en zeldzame druivensoorten in ere, zoals de verdil (die inmiddels gered is). En de tardana en merseguera.
En waar oude, minder productieve wijnstokken gerooid worden, geven wij ze juist de ruimte om hun ding te doen: supergoede druiven produceren voor overheerlijke wijn. Ja, de oogst is minder groot, maar de kwaliteit … oh la la! En zo gaat de wijsheid van de oude wijnstok in de fles …
Waarom oude wijnstokken duurzaam zijn? Hierom ...
Oude wijnstokken en gemak gaan niet erg samen, maar moeite kan een USP worden.
Inspiratie van onze wijngaarden aan jou
We hebben bomen geplant langs onze wijngaarden met amandelen en olijven, vulden een oud veld weer met lavendel en maakten een mooi wandelpad, Camino del Amor, waarlangs bloemen en planten staan. En laten bloeiers staan rondom onze wijnstokken. En daar komen beestjes opaf.
Ongenode beestjes weren we met feromoonsliertjes en vleermuizen en irrigeren doen we alleen bij grote droogte als we net aangeplante wijnstokken hebben. De rest van onze wijnstokken kan ertegen.
Het nieuwe dak van ons wijnhuis biedt wederom een thuis aan duizenden zwaluwen dit jaar.
Biodiversiteit alom! Het is hier heerlijk toeven en lekker om het resultaat van biologisch en biodivers werken te drinken.
Onze biologische wijnen zijn dus gewoon lekker en goed voor mens, dier en planeet.
En dat zie je als je door onze wijngaarden loopt.
En jij? Wat verander jij om de biodiversiteit in je eigen omgeving te stimuleren? De natuur in balans te brengen? Want je las het: des te meer biodiversiteit, des te beter voor al het leven. Ook de onze.
Dan nog even dit …
Wil jij meer investeren in biodiversiteit? En drink jij graag heerlijke wijn? Verenig dan het nuttige met het aangename en investeer net als al 5.000 mede-eigenaren ook in biologische wijn. Je doet al mee vanaf een bedrag van € 250.
INVESTEER WAT JE KUNT MISSEN
IN WAT NIEMAND KAN MISSEN
