Waarom zou je kiezen voor biologische wijn?
‘Wijn is toch altijd biologisch? Het is van druiven gemaakt …’ Een logische vraag ergens. Druiven zijn immers een natuurproduct. Worden ze ook zo puur geteeld, dan is dat beter voor ál het leven. Laten we een bezoekje brengen aan onze wijngaarden in Casas del Rey, Valencia, Spanje (we hebben zelfs een boutique hotel 3 minuten lopen van ons wijnhuis vandaan). Terwijl jij in de zon tussen de wijnstokken loopt, leg ik je uit hoe dat precies zit met wel- en niet-biologisch. En waarom biologische wijn de juiste keuze is. Ik beloof je een leuke ervaring, waar je vast ook nog iets van opsteekt.
Spanje droomland voor biologische wijn
Eerst een beetje achtergrond, want … waarom Spanje? Spanje levert de meeste liters biologische wijn van Europa. En daar zijn 2 redenen voor:
- Het klimaat is zeer zonnig, warm en droog, dus er is minder kans op schimmel en meer garantie voor heerlijke, rijpe druiven. Casas del Rey, het iniminidorpje in Valencia waar jij nu tussen onze wijnstokken loopt, vlakbij het wijnhuis, heeft de warmte van het landklimaat, gemengd met de bries van de Middellandse zee en de hoogte van de heuvels van natuurpark en deels UNESCO-gebied Hoces del Cabriel. Ons wijnhuis ligt op 750 meter boven zeeniveau. En onze hoogstgelegen wijngaard ligt in het park op 950 meter boven zeeniveau.
- Spanje maakt betaalbare biologische wijn. Je betaalt hier niet voor wijnregio’s zoals bijvoorbeeld in Frankrijk, waar dat wel het geval is.
Als wijnimporteur ontdekte ik Chili en Spanje al als ideale plek vanwege het droge klimaat, wat deze landen zeer geschikt maakt voor het produceren van biologische wijn. Door de droogte hebben we namelijk minimaal last van ziekten en schimmels en hoeven we weinig kunst- en vliegwerk in te zetten om die weer te bestrijden.
Daarom stond Spanje al snel op 1 om zelf biologische, vegan wijn te maken. En het bleek een schot in de roos, want wij maken daar supergoede, heerlijke, betaalbare biowijnen.
Meer over Spanje als droomland voor biowijn lees je hier.
Wat onze wijnen biologisch maakt? Ik leg het uit.
Biologische wijn is van onbespoten druiven
Raak de druiventrossen eens aan, terwijl je door de wijngaard loopt. En bekijk ze goed. De druiven die jij aanraakt, zijn onbespoten. Net als biologische sla, tomaten, komkommer en aardbeien in je buurtsuper of op de markt. Je loopt in een wijngaard die niet bespoten is met pesticiden en herbiciden, landbouwgif. Deze en onze andere wijngaarden zijn onderdeel van een unicum, want slechts 6% van het wijnareaal wereldwijd is biologisch gecertificeerd en werkt samen met de natuur. De rest gebruikt chemische bestrijdingsmiddelen om ziekten en schimmels te bestrijden. En meer …
Kijk en luister eens goed. Je ziet overal trossen met druiven aan gezonde wijnstokken en wilde bloemen in en om onze wijngaard. Bijen en hommels zoemen om je heen, vlinders dwarrelen vrolijk rond en als je mazzel hebt, zie je een kolibri en ruik je lavendel of amandelbloesem.
Is het donker, dan zie je vleermuizen heen en weer vliegen. En het ligt aan het seizoen, maar tegen oogsttijd spot je misschien herten in de wijngaard. Als onze hoofdwijnmaker Jorge ze ziet, weet hij 100% zeker dat ze rijp zijn om geplukt te worden. Herten zijn immers lekkerbekken: ze eten de druiven als ze op hun allerlekkerst zijn.
Mooi, he! Hier wil je toch blijven? En genieten van een glas verrukkelijke wijn?
Biologische wijn, hopen wij natuurlijk, want …
Meer weten over biologische wijn? Je leest er onder andere over in deze blog.
Zo schadelijk zijn herbiciden en pesticiden
De wijngaard waarin jij zo frank en vrij rondloopt, genietend van alle geuren, kleuren en activiteit ís zo, omdat wij geen herbiciden en pesticiden gebruiken. Zelfs koper hebben we nog nooit hoeven gebruiken.
Denk je dat in deze wijngaard, wanneer behandeld met landbouwgif, net zoveel leven huist?
Pesticiden en herbiciden komen in de grond terecht en maken het leven daar kapot. Ze bereiken het grondwater, waarmee planten zich weer voeden. En de voor onze voedselproductie noodzakelijke bijen voeden zich weer met de lekkernijen in hun bloemen, krijgen het binnen en gaan dood. Hetzelfde geldt voor hommels en andere insecten. Die worden vervolgens weer gegeten door vogels en andere dieren. En die worden weer gegeten of sterven door een andere oorzaak en rotten, hun voedingsstoffen teruggevend aan de bodem. Inclusief het gif. Zo gaan de bestrijdingsmiddelen rond in het ecosysteem.
Hoeveel leven is daar nog mogelijk?
Meer lezen over waarom de bij zo belangrijk voor ons is? Lees deze blog.
Even afgezien van de vraag hoeveel jij ervan binnenkrijgt door het drinken van wijn van bespoten, niet-biologische druiven, is het inmiddels aangetoond dat wijnboeren die werken met deze bestrijdingsmiddelen Parkinson kunnen krijgen door dit gif. Het is een beroepsziekte geworden onder medewerkers die in niet-biologische wijngaarden werken en de snelstgroeiende hersenziekte ter wereld. Frankrijk heeft dit inmiddels erkend en andere landen zullen volgen.
Parkinson een groeiend probleem? Ja, zeggen gerenommeerde instituten. Hoe dat kan? Lees maar ...
Maar jij loopt niet in een wijngaard, waar alleen wijnstokken staan en het praktisch stil is. Jij bent in een wijngaard, waarin samengewerkt wordt met de natuur. En dat ziet er prachtig kleurrijk uit, ruikt lekker, luistert als muziek door blije bijen en de wijn ervan smaakt ook nog zálig!
Dus waarom biologische wijn? Kijk, luister, ruik, voel. Hierom.
En gelukkig wordt er steeds meer publiek gemaakt over de gevolgen van het gebruik van pesticiden en herbiciden. En doen niet alleen wij ons best om bijen en hommels te redden met wilde bloemen en bijenhuizen.
Maar we hebben nog een wereld te winnen! 94% om precies te zijn, want zoveel is nog op de traditionele, schadelijke manier bezig in de wijnbouw.
Wat doen wij dan wel dan met onze biologische wijn?
Biologische wijn wordt gemaakt met veel geduld en liefde. En met de natuur. De bodem en de druiven zijn ons goud, ons kapitaal. Die moeten puik en van topkwaliteit zijn!
Heb je goed om je heen gekeken, voordat je hier aankwam? Wijn is vaak monocultuur en hier in Casas del Rey heb je vast een diversiteit aan gaarden gezien: wijngaarden die afgewisseld worden door gaarden met olijfbomen, amandelbomen en bos. En die afwisseling zorgt voor een natuurlijke biodiversiteit.
Kun jij je geen visuele voorstelling maken van jou in onze biologische wijngaard? Bekijk dan de video. Daar leggen we visueel uit wat we doen. In het kort.
Het hele jaar door snoeien
Zo zie je, al wandelend door de wijngaard, dat de druivenstokken een net kapsel hebben. Onze wijnmakers zijn kappers, coiffeurs, die regelmatig en gericht snoeien met speciale technieken, zodat de druiven onder optimale omstandigheden kunnen groeien en rijpen.
De ene druivensoort is een echte zonaanbidder, terwijl de andere op zijn niet-Spaans liever een beetje schuilt onder een bladerdakje à la ‘doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’. De laatste genereert minder suikers en frissere wijn dan de eerste.
Druiven redden
Zie je wijnstokken, die bijna over de grond liggen? Dat zijn onze ouwetjes, wijnstokken van 80+ jaar oud. De wijngaard namen we over van mensen, die de gaard niet meer gebruikten en de stokken wilden rooien. Dat doen wij niet. Deze hoogbejaarde stokken hebben wijsheid, zijn gehard en diep geworteld. Ze geven niet zoveel druiven, maar wel superlekkere!
Een andere wijngaard is pas aangeplant met een zeldzame en vergeten druivensoort, de merseguera. De plantjes zijn nog klein en geven nog geen druiven voor in de wijn. Nog een paar jaren, maar ze begroeten je nu al vrolijk met al hun jeugdigheid!
De mersegueradruif is bij wijnboeren in de vergetelheid geraakt en wij zetten hem weer in het zonnetje. Zo hebben we mede de destijds zeldzame verdildruif ook gered van uitsterven. En hebben we ook tardana aangeplant, eveneens een zeldzaam druivenras. Ook zo stimuleren we de biodiversiteit.
Oeroude bodem
Onze wijnstokken staan op een letterlijk oeroude bodem. Geologen toonden aan, dat hier nog dinosauriërs overheen gelopen hebben. Oké, niet over de toplaag, maar direct daaronder komt de grond uit het juratijdperk! Jouw voetstappen staan misschien wel in die van een brachiosaurus of stegosaurus. Of een tyrannosaurus rex!
Dino's in onze wijngaarden? Jazeker! Lees er meer over ...
Die bodem heeft mineralen en andere natuurlijke voedingsmiddelen, waar de stokken van smullen en groeien. We bemesten niet kunstmatig en irrigeren niet en dat is ook niet nodig: we hebben lokale druiven, die dit klimaat en de weersomstandigheden gewend zijn. We laten enkel snoeiafval liggen om te composteren.
Niet bewateren dus. Tenzij het echt te lang droog blijft. Zo schrijf ik dit eind april 2023 en heeft het sinds vorig jaar augustus al niet meer geregeld in Valencia (begin mei viel er eindelijk regen, red.). Onze nieuwe aanplant moeten we toch bewateren tot het genoeg regent. Zijn ze dieper geworteld, dan laten we de natuur haar werk weer doen. Gelukkig hebben we een bron vlakbij, waar we in dit soort gevallen uit kunnen putten.
Dat moeten bewateren is een zeldzaamheid tot nu toe, maar met de klimaatverandering vermoeden we dat het vaker zal gebeuren.
Geen toevoegingen aan biowijn
Waarom biologische wijn? Ik laat je het verschil zien met niet-biologische wijn.
Als niet-biologische wijnmaker mag je van alles toevoegen aan de wijn, zoals voedingsstoffen als gist, suiker, stabilisators, smaakverbeterende middelen en zo kunnen we nog even door. Daarnaast zijn er allerlei kunstmatige wijnmaaktechnieken, waarmee elke niet-biologische wijnmaker de wijn een bepaalde kant op kan sturen.
Als biologische wijnmaker doen wij dat allemaal niet. Goede wijn wordt voor 85% in de wijngaard gemaakt van gezond fruit, zonder kunstgrepen. Dus geen bestrijdingsmiddelen en kunstmest in de wijngaard. En in de wijnkelder kun je slechts licht bijsturen op wijnsmaak, geur en kleur. De Spaanse en de Nederlandse instanties controleren dat jaar op jaar en ze worden steeds strenger.
We passen ook geen kunstmatige technieken en toevoegingen toe in de wijn om kleur, geur en smaak op te poetsen. Wij blenden druivensoorten om de biologische wijn op smaak te brengen. En voegen eventueel enkel een minimaal beetje sulfiet toe, omdat de wijn (dat geldt voor alle wijn, dus ook de niet-biologische) anders heel kort meegaat en in no time azijnzurig wordt. Maar Voor de liefhebber hebben we een sulfietvrije biowijn, een Tempranillo, dus zonder toegevoegd sulfiet, die de moeite van het proeven waard is.
Maar even terug naar jou, lopend tussen de wijnstokken. Kijk om je heen en je ziet, dat wij zorgen dat we extreem schoon en netjes werken. Je hoeft nergens overheen te stappen of iets te ontwijken. Zo schoon en netjes werken we ook in het wijnhuis. Van Jorge, onze hoofdwijnmaker, krijg je een niet-mis-te-verstande reprimande als je met vuile schoenen het wijnhuis inloopt. Hoe schoner, hoe lekkerder de biologische wijn. En hoe langer die meegaat. Dus schoon, schoner, schoonst voor de beste, langst houdbare biowijn. Vraag aan Jorge welke wijn je zo mag proeven. Hij zal je er alles over vertellen op zijn enthousiaste en aanstekelijke manier (en in goed Engels).
Meer lezen over die puur-natuurwijn? Dat kan!
Insectenbestrijding, maar dan anders …
Waarom zou je kiezen voor biologische wijn? Nou, in plaats van die zeer schadelijke bestrijdingsmiddelen, bestrijden wij plagen en ziektes op een vriendelijker manier, met balans in het ecosysteem als uitgangspunt.
Overal waar het ecosysteem met rust wordt gelaten en alles de ruimte krijgt, ontstaat balans. En een ecosysteem, dat werkt. Dat begint bij biodiversiteit. En daar vervolgens zuinig op zijn.
Wij bestrijden schadelijke insecten en zo door de natuur in te zetten. Daar komen hele andere chemische processen aan te pas. De chemie spat er hier en daar zelfs vanaf, maar zonder die schadelijke stoffen. En gericht als een scherpschutter!
Onze vampiers
De vogels in jouw tuin of op jouw balkon thuis doen zich tegoed aan vliegjes, muggen en torren. Insectenplagen in onze wijngaarden bestrijden we ook op die manier, alleen zetten we een andere vliegenier in: de vleermuis. Je ziet ze heen en weer gaan als het donker is.
Een van de boosdoeners van is de beschadigende wijngaardmot, de Lobesia Botrana, die ‘s nachts eitjes op de druiven legt. De larven hebben dezelfde goede smaak als wij mensen en eten het sap van de druiven. De gaatjes die zij daarvoor maken geeft ruimte aan onder andere de Botrytis schimmel.
Laten vleermuizen (murciélagos) nu ook ‘s nachts heerlijk rondvliegen, op zoek naar eten, en deze wijngaardmot om te smullen vinden! Een vleermuis eet er zo’n 1.000 per nacht!
Dus wij zetten vleermuiskastjes langs de wijngaard … en in no time waren die allemaal bezet, iets wat normaliter rustig jaren duurt. Dus we hebben er inmiddels meer geplaatst. Laat je blik maar eens gaan over de rand van de wijngaard. Ja, die vierkantige huisjes op palen, dat zijn ze.
Vleermuizen als bestrijdingsmiddel, wil je daar meer van weten? Hier lees je er meer over.
Feromoonsliertjes
We hebben nog een mottensoort in de wijngaard, die we daar liever niet hebben, de druivenbladroller.
Zie je gekke dingetjes hangen? Niet aankomen, hoor! Ze stinken …
Het zijn feromoonsliertjes die we in de gaard aan de draden knopen. Ze ruiken naar vrouwelijke druivenbladrollers en de mannetjes komen erop af, maar bevruchten … niets, terwijl de vrouwtjes tevergeefs verderop wachten.
Hoe die feromoonsliertjes precies werken? Dat lees je hier.
Nog zo’n krachtig wapen: biodiversiteit …
Diversiteit in de natuur werkt het allerbest. Wilde bloemen zaaien en struiken en bomen planten, die bestuivers aantrekken. En sluipwespen, waarvan de larven schadelijke insecten eten. Buiten de wijngaarden zie je lavendelvelden, amandelbomen en andere bloeiers, die horen in dit gebied. Wandel de Camino del Amor maar eens af naar het hoogste punt, lees de borden er langs en geniet van het uitzicht bovenaan. Je ziet zoveel verschillende bloemen en planten! Hoe meer diversiteit in de beplanting, des te diverser de beesten die erop afkomen. Alles helpt elkaar en houdt elkaar in balans.
Daarom is het zo’n geurende, kleurige en bezige bedoening om je heen. Geniet ervan!
Schimmels bestrijden
Vraag je onze hoofdwijnmaker Jorge of we schimmel hebben in de wijngaarden en hoe we die bestrijden, dan antwoordt hij: ‘Zelden. Zo eens in de 5 jaar en door klimaatverandering wordt dat waarschijnlijk nog minder. Hebben we meeldauw, dan ligt het aan de soort of we die moeten bestrijden. Moeten we die bestrijden, dan met een minimaal beetje koper, zodat de bodem geen blijvende schade heeft.
Wij hebben nog nooit koper hoeven gebruiken. Gelukkig, want de bodem is ons kapitaal.’
Meer over schimmels bestrijden lees je hier.
Mooie rondleiding, he! En we zijn nog niet klaar. In het wijnhuis leidt Jorge je verder rond. En is alles klaargezet voor je wijnproeverij.
Wat een verwennerij! Maar ja, dat doet biologische wijn nu eenmaal. Je bent begroet door de natuur, de wijnstokken, de druiven, het zonnetje, de kleuren en geuren van de vele verschillende planten en bloemen en de geluiden. En nu mag je genieten van het eindresultaat.
Vraag jij je nog af: Waarom biowijn? Ik hoop dat ik die vraag goed genoeg heb beantwoord.
Jij wilt toch geen andere meer dan biologische wijn? Met elke slok help je de wijnwereld te verduurzamen. En de planeet mooier te maken.
Geniet ze!
Derrick Neleman
PS1 Wist je al dat je ons wijnhuis en de wijngaarden bezoeken kan? Plan je bezoek en reserveer je kamer(s) in ons boutique hotel, Casa Neleman, in Valencia, Spanje.
PS2 Als je dit leest, weet je dat het hoog tijd is om de wijnwereld verder te verduurzamen. Doe mee en investeer in biologische wijn met aandelen Neleman. Je sluit je aan bij de leukste, grootste wijncommunity van Europa.
