Druivenoogst
Ik kan mij niets romantischer voorstellen dan het leven op de wijngaard tijdens de oogst. Bij de gedachte aan onze wijngaarden in Valencia stroomt mijn hart over van verlangen om er meer van te weten. Onze Neleman wijngaard ligt op 900 meter hoogte. Het is de plek waar onze wijnen met magische namen vandaan komen als Single Vineyard, Macabeo, Nucli en Bobal Robusta.
Het weer bepaalt het aroma
De gedachte aan die magistrale Spaanse natuur en alle elementen die elke dag de kwaliteit van onze druiven beïnvloeden, geeft me het gevoel van een spannend avontuur. Een wijngaard in een ruig glooiend landschap met extreme weersomstandigheden maakt een oergevoel wakker. Geromantiseerd beeld of niet, in ieder geval beïnvloeden zon, wind, regen en droogte de bodem het hele jaar door. En daarmee ook de druif. Warme, zonnige dagen en koude nachten zijn belangrijke en goede ingrediënten voor de kwaliteit van onze druiven. Een opwindend alchemistisch proces maakt elk jaar weer de wijn tot wat hij is. De wijnboer heeft deels invloed op de aroma's door het moment van oogsten te bepalen, maar voor een groot deel worden de smaken bepaald door de jaarlijkse invloeden van het weer.Regen
Diego, onze (toemalig) hoofdwijnmaker in Valencia, vertelt in dat verband dat deze zomer van 2018 werd gekenmerkt door regen. Er viel, in tegenstelling tot onze Nederlandse zomer, veel neerslag. Het was niet zozeer heet dus, maar vochtig. Het klimaat was daarmee mild op onze wijngaard. Diego onthult het ‘doorkijkje’ naar de smaken en aroma’s voor 2019: de wijn zal zich kenmerken door een frisse en lichte smaak, waarbij minder het accent op alcohol ligt. Lichte en frisse tonen dus voor 2019. Spannend.De druivenoogst
De uitdagingen zijn groot. De natuur is in al zijn schoonheid net zo grillig als voedend. De weersverwachtingen zijn in oktober grilliger dit jaar; Er wordt een hevige storm aangekondigd. Hoewel al 80% van de oogst binnen is wachten de druiven op de hoger gelegen velden nog om geplukt te worden. Alle krachten worden aangesproken om de oogst te versnellen. Regenval heeft niet zozeer invloed meer op de druif, maar de aangekondigde sterke storm veroorzaakt haast.Er moet besloten worden het oogstproces te versnellen. Diego vertelt. Deze storm brengt niet alleen een stevige wind, maar vooral ook extreem koude regen. Het gaat om herfststormen die vaker voorkomen in de Méditerranee; De vochtige bries van zee ontmoet een ‘zak’ koude lucht (van maar liefst -25ºC). Deze koude lucht trekt vanaf de Britse eilanden over de Atlantische oceaan en ontmoet daar de mediterrane zachtere wind. De storm die vervolgens landinwaarts komt zal een extreem koude zijn. Dit weerbericht brengt de romantische oogst terug naar de harde realiteit. Werkdagen van tenminste 11 uur oogsten volgen om het van de koude wind te winnen. Maar het lukt. Alle rijpe druiven zijn tijdig binnen.
De mensen
Diego is dankbaar voor de toewijding van zijn mensen. Het onderlinge commitment maakt de sfeer in het oogstteam nog bijzonderder en dat is cruciaal voor een succesvolle oogst.De oogst blijkt overigens niet alleen de maanden september en oktober in beslag te nemen, zoals ik altijd dacht. Het is vaak een langere periode, van eind augustus tot half november, waarin zo’n 75 dagen effectief geoogst wordt. De laatste oogstweek is bij ons bestemd voor de bobaldruif. Hij heeft dan de maximale dosis zon gehad. Rijk aan suikers en met zijn mooie diepbruin verkregen rode kleur blijft hij het langste aan de stok en kan tot 1e week van november geplukt te worden. Door de regenval en het succesvol versnellen van de oogst is dit jaar alles al 2 weken eerder binnen.
Straks zal iedereen beloond worden met het jaarlijkse oogstfeest. Een dag gevuld met eten, drinken en muziek maken. Traditioneel wordt begonnen met een lunch, gevolgd door avondvullende concerten bij de wijngaard, waarbij tenminste 10 tot 12 ‘plukkers’ zelf zingen en zelf muziek maken.
Diego begint met zijn gitaar en de rest volgt. Later op de avond is het diner voor alle mannen, vrouwen en hun kinderen. Terwijl de temperatuur buiten zakt van 15 graden overdag naar 5 graden in de nacht houdt iedereen zichzelf en elkaar warm door te dansen en plezier te maken.
De Spaanse families keren na het traditiegetrouwe oogstfeest weer huiswaarts om het jaar daarop weer aan te sluiten. Op de thuisbasis in Zutphen wachten we op de nieuwe oogst, gebotteld. Elk glas brengt me straks een beetje van dit verhaal. De mensenhanden, de koude oktoberregen, de storm en de gitaarmuziek van Diego.
Tekst: Marieke van Dongen
